petrol diesel prices महाराष्ट्रातील इंधन दरांमध्ये गेल्या दहा दिवसांत लक्षणीय चढउतार पाहायला मिळाला आहे. या कालावधीत पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतींमध्ये सातत्याने बदल होत असल्याचे दिसून येत आहे. सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते व्यावसायिकांपर्यंत सर्वांनाच या दरवाढीचा फटका बसत आहे. येथे आपण या दहा दिवसांतील इंधन दरांचे विश्लेषण करूया.
पेट्रोल दरांचे विश्लेषण
१० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पेट्रोलचा दर १०४.८३ रुपये प्रति लिटर होता. त्यानंतरच्या काळात दररोज किंमतींमध्ये बदल झाल्याचे दिसून आले. विशेषतः ११ नोव्हेंबर रोजी दरात मोठी घट होऊन तो १०३.९१ रुपये प्रति लिटर झाला. मात्र पुढील दिवशी पुन्हा किंमतीत वाढ होऊन १२ नोव्हेंबरला १०४.५६ रुपये प्रति लिटर इतका दर नोंदवला गेला.
दरम्यानच्या काळात १५ नोव्हेंबरला पेट्रोलचा दर १०४.५९ रुपये प्रति लिटर होता, जो १६ नोव्हेंबरला घसरून १०३.९१ रुपये प्रति लिटर झाला. मात्र १८ नोव्हेंबरला पुन्हा दरवाढ होऊन तो १०४.८८ रुपये प्रति लिटर इतका झाला. सध्या १९ नोव्हेंबर रोजी पेट्रोलचा दर १०४.३९ रुपये प्रति लिटर आहे.
डिझेल दरांतील बदल
डिझेलच्या बाबतीत देखील असाच चढउतार दिसून आला. १० नोव्हेंबरला डिझेलचा दर ९१.३४ रुपये प्रति लिटर होता. ११ नोव्हेंबरला त्यात घट होऊन तो ९०.४६ रुपये प्रति लिटर झाला. त्यानंतर १२ नोव्हेंबरला दर वाढून ९१.०८ रुपये प्रति लिटर झाला.
१५ नोव्हेंबरला डिझेलचा दर ९१.११ रुपये प्रति लिटर होता, जो १६ नोव्हेंबरला कमी होऊन ९०.४६ रुपये प्रति लिटर झाला. १८ नोव्हेंबरला मात्र पुन्हा वाढ होऊन तो ९१.३९ रुपये प्रति लिटर झाला. आज १९ नोव्हेंबर रोजी डिझेलचा दर ९०.९१ रुपये प्रति लिटर आहे.
परिणाम आणि प्रभाव
इंधन दरांतील या सातत्यपूर्ण बदलांचा थेट परिणाम विविध क्षेत्रांवर होत आहे:
१. वाहतूक क्षेत्र:
- मालवाहतूक खर्चात वाढ
- प्रवासी वाहतूक दरात वाढ
- ऑटो रिक्षा आणि टॅक्सी भाड्यात वाढ
२. शेती क्षेत्र:
- शेतीसाठी लागणाऱ्या यंत्रसामग्रीच्या वापरावर परिणाम
- शेतमालाच्या वाहतुकीचा खर्च वाढला
- शेतकऱ्यांच्या उत्पादन खर्चात वाढ
३. दैनंदिन जीवन:
- जीवनावश्यक वस्तूंच्या किंमतींवर परिणाम
- घरगुती बजेटवर ताण
- सर्वसामान्य नागरिकांच्या खर्चात वाढ
जागतिक बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किंमती आणि डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य यांचा थेट परिणाम इंधन दरांवर होत असतो. त्यामुळे येत्या काळात देखील इंधन दरांमध्ये अशाच प्रकारचे चढउतार पाहायला मिळण्याची शक्यता आहे.
नागरिकांनी इंधनाचा काटकसरीने वापर करणे गरजेचे आहे. याशिवाय:
- सार्वजनिक वाहतूक सेवांचा जास्तीत जास्त वापर करावा
- वाहन शेअरिंगला प्राधान्य द्यावे
- इलेक्ट्रिक वाहनांकडे वळण्याचा विचार करावा
- अनावश्यक प्रवास टाळावा
गेल्या दहा दिवसांत इंधन दरांमध्ये झालेले बदल हे अर्थव्यवस्थेच्या गतिमानतेचे निदर्शक आहेत. या बदलांचा सर्वांगीण प्रभाव पडत असला तरी त्याचा सर्वाधिक फटका सर्वसामान्य नागरिकांना बसत आहे. त्यामुळे शासनाने इंधन दरांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी योग्य ती पावले उचलणे आवश्यक आहे. तसेच नागरिकांनीही इंधनाचा काटकसरीने वापर करून या परिस्थितीला सामोरे जाणे गरजेचे आहे.
