pension to increase केंद्र सरकारने नुकतीच वृद्ध पेन्शनधारकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आणि स्वागतार्ह घोषणा केली आहे. या निर्णयामुळे 80 वर्षांवरील पेन्शनधारकांना मोठा आर्थिक दिलासा मिळणार आहे. सरकारने वयोमानानुसार पेन्शनमध्ये 20% ते 100% पर्यंतची वाढ जाहीर केली असून, या निर्णयामुळे वृद्ध पेन्शनधारकांचे जीवनमान सुधारण्यास मदत होणार आहे.
नवीन योजनेची वैशिष्ट्ये
कार्मिक, सार्वजनिक तक्रार आणि निवृत्ती वेतन मंत्रालयाने (DOPPW) जारी केलेल्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, CCS (पेन्शन) नियम 2021 च्या नियम 44 अंतर्गत ही योजना लागू करण्यात येत आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश वृद्ध पेन्शनधारकांना त्यांच्या उत्तरार्धात आर्थिक सुरक्षितता प्रदान करणे हा आहे.
वयानुसार पेन्शन वाढीचे टप्पे
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार पेन्शन वाढीचे टप्पे खालीलप्रमाणे निश्चित करण्यात आले आहेत:
- 80 ते 85 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना मूळ पेन्शनच्या 20% अतिरिक्त रक्कम
- 85 ते 90 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना मूळ पेन्शनच्या 30% अतिरिक्त रक्कम
- 90 ते 95 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना मूळ पेन्शनच्या 40% अतिरिक्त रक्कम
- 95 ते 100 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना मूळ पेन्शनच्या 50% अतिरिक्त रक्कम
- 100 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या पेन्शनधारकांना मूळ पेन्शनच्या 100% अतिरिक्त रक्कम
महत्त्वाचे स्पष्टीकरण
या योजनेबाबत काही महत्त्वाची स्पष्टीकरणे देण्यात आली आहेत. विशेषतः, वयाची 79 वर्षे पूर्ण झाल्यावर की 80 वर्षे पूर्ण झाल्यावर ही वाढ लागू होईल, याबाबत असलेला संभ्रम दूर करण्यात आला आहे. डीओपीपीडब्ल्यूने स्पष्ट केले आहे की, पेन्शनधारकाने वयाची 80 वर्षे पूर्ण केल्यानंतरच त्याला या वाढीचा लाभ मिळू शकेल.
व्यावहारिक उदाहरण
या योजनेचे व्यावहारिक उदाहरण समजून घेण्यासाठी, जर एखादा पेन्शनधारक 20 ऑगस्ट 1944 रोजी जन्मला असेल, तर त्याला 1 ऑगस्ट 2024 पासून त्याच्या मूळ पेन्शनच्या 20% अतिरिक्त रक्कम मिळू लागेल. त्यानंतर जसजसे त्याचे वय वाढत जाईल, तसतशी ही रक्कम टप्प्याटप्प्याने वाढत जाईल.
पेन्शनधारक संघटनांची मागणी
मात्र, पेन्शनधारक संघटनांनी या निर्णयाबाबत काही महत्त्वाच्या सूचना केल्या आहेत. त्यांच्या मते, वयाच्या 65 व्या वर्षापासूनच वाढीव निवृत्ती वेतनाचा लाभ देण्यात यावा. त्यांचा युक्तिवाद असा आहे की, 80 वर्षे पूर्ण झालेल्या पेन्शनधारकांची संख्या तुलनेने कमी असल्याने, या लाभाचा व्यापक फायदा होत नाही. त्यामुळे त्यांनी पुढील सूचना केल्या आहेत:
- 65 वर्षांपासून मूळ पेन्शनमध्ये 5% वाढ करावी
- 70 वर्षांपासून मूळ पेन्शनमध्ये 10% वाढ करावी
या निर्णयाचे महत्त्व
हा निर्णय अनेक दृष्टींनी महत्त्वाचा मानला जात आहे:
- आर्थिक सुरक्षितता: वृद्धावस्थेत वाढणाऱ्या वैद्यकीय खर्चांना तोंड देण्यासाठी ही वाढ उपयुक्त ठरणार आहे.
- जीवनमान सुधारणा: वाढत्या महागाईच्या काळात ही अतिरिक्त रक्कम पेन्शनधारकांच्या दैनंदिन गरजा भागवण्यास मदत करेल.
- सामाजिक सुरक्षा: वृद्ध नागरिकांना सन्मानाने जगण्यासाठी आर्थिक पाठबळ मिळेल.
- आरोग्य सेवांची उपलब्धता: वाढीव रकमेमुळे चांगल्या आरोग्य सेवा घेणे शक्य होईल.
केंद्र सरकारचा हा निर्णय वृद्ध पेन्शनधारकांसाठी निश्चितच दिलासादायक आहे. महागाई भत्त्यात केलेल्या 3% वाढीनंतर ही अतिरिक्त वाढ त्यांच्या आर्थिक स्थितीला बळकटी देणारी ठरेल. तथापि, पेन्शनधारक संघटनांनी मांडलेल्या सूचनांचाही सरकारने विचार करावा, जेणेकरून या योजनेचा लाभ अधिकाधिक पेन्शनधारकांपर्यंत पोहोचू शकेल.