account bank भारतीय समाजात मुलींचे शिक्षण आणि त्यांचे भविष्य हा नेहमीच चिंतेचा विषय राहिला आहे. अनेक कुटुंबांमध्ये मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि लग्नासाठी आर्थिक तरतूद करणे हे मोठे आव्हान ठरते.
या पार्श्वभूमीवर, देशातील सर्वात मोठी सरकारी बँक असलेल्या स्टेट बँक ऑफ इंडियाने (एसबीआय) एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. बँकेने मुलींसाठी विशेष सुकन्या समृद्धी योजना सुरू केली असून, या योजनेअंतर्गत पालकांना त्यांच्या मुलींसाठी १५ लाख रुपयांपर्यंतची आर्थिक मदत उपलब्ध होणार आहे.
या योजनेचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे तिची सुलभता आणि परवडणारी रचना. केवळ २५० रुपयांपासून सुरू होणारी ही योजना सामान्य कुटुंबांसाठीही आर्थिकदृष्ट्या परवडणारी आहे. एसबीआयने नुकत्याच केलेल्या एका ट्विटमध्ये या योजनेची सविस्तर माहिती दिली असून, त्यामध्ये योजनेची व्याप्ती आणि फायदे यांचा समावेश आहे. सध्या या योजनेअंतर्गत सरकार ७.६ टक्के इतका आकर्षक व्याजदर देत आहे, जो इतर बचत योजनांच्या तुलनेत बराच जास्त आहे.
या योजनेची एक महत्त्वाची बाब म्हणजे यामध्ये मिळणारी करसवलत. सुकन्या समृद्धी योजनेत गुंतवणूक केल्यास आयकर कायद्याच्या कलम ८०सी अंतर्गत करसवलतीचा लाभ मिळतो. याशिवाय, या योजनेतून मिळणारे व्याज आणि परिपक्वतेची रक्कम यावरही कोणताही कर लागत नाही. ही बाब विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरते.
योजनेची पात्रता आणि नियम याबाबत एसबीआयने स्पष्ट मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर केली आहेत. या योजनेत सहभागी होण्यासाठी मुलीचे वय १५ वर्षांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे. एका कुटुंबातील दोन मुलींसाठी ही योजना वापरता येते.
विशेष म्हणजे, एक मुलगी असताना जुळ्या मुली झाल्यास तिन्ही मुलींसाठी या योजनेचा लाभ घेता येतो. यामुळे अनेक कुटुंबांना त्यांच्या सर्व मुलींच्या भविष्यासाठी योग्य नियोजन करण्याची संधी मिळते.
योजनेचे आणखी एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे तिची लवचिकता. जर एखाद्या महिन्यात निर्धारित वेळेत पैसे जमा करता आले नाहीत, तर केवळ ५० रुपये पेनल्टी भरून पुढील हप्ता भरता येतो. ही सवलत विशेषतः अनियमित उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांसाठी फायदेशीर ठरते.
सुकन्या समृद्धी योजनेचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे यातून मिळणारी गॅरंटीड इन्कम. या योजनेत गुंतवलेल्या पैशांवर सरकारी हमी असल्याने, गुंतवणूकदारांना कोणतीही चिंता करण्याची गरज नाही. याशिवाय, व्याजदर बाजारातील चढउतारांपासून अलिप्त असल्याने, दीर्घकालीन नियोजनासाठी ही योजना अत्यंत उपयुक्त ठरते.
या योजनेचा वापर मुलींच्या उच्च शिक्षणासाठी किंवा लग्नासाठी करता येतो. उच्च शिक्षणाच्या वाढत्या खर्चाचा विचार करता, ही योजना पालकांसाठी एक महत्त्वाची आर्थिक तरतूद ठरू शकते. विशेषतः महागड्या व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी लागणाऱ्या खर्चाची तरतूद या योजनेतून करता येते.
एसबीआयच्या या योजनेमुळे मुलींच्या शिक्षणाला आणि त्यांच्या भविष्यातील गरजांना एक मजबूत आर्थिक आधार मिळतो. या योजनेमुळे पालकांना त्यांच्या मुलींच्या भविष्यासाठी दीर्घकालीन नियोजन करणे शक्य होते. शिवाय, नियमित बचतीची सवय लागल्याने कुटुंबाच्या एकूण आर्थिक नियोजनालाही चालना मिळते.
समाजात मुलींच्या सक्षमीकरणासाठी आर्थिक स्वावलंबन अत्यंत महत्त्वाचे आहे. एसबीआयची सुकन्या समृद्धी योजना या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या योजनेमुळे मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि भविष्यातील गरजांसाठी आर्थिक तरतूद करणे सोपे झाले आहे. विशेषतः मध्यमवर्गीय आणि कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांसाठी ही योजना वरदान ठरू शकते.
थोडक्यात, एसबीआयची सुकन्या समृद्धी योजना ही केवळ एक बचत योजना नसून, ती मुलींच्या सक्षमीकरणाचे एक प्रभावी साधन आहे. आकर्षक व्याजदर, करसवलत आणि सरकारी हमी यांमुळे ही योजना गुंतवणुकीसाठी एक उत्तम पर्याय ठरते. या योजनेच्या माध्यमातून अधिकाधिक मुलींना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण आणि उज्ज्वल भविष्य मिळू शकेल, अशी अपेक्षा आहे.
