Calculate land map शेती क्षेत्रात देखील या तंत्रज्ञानाचा वापर दिवसेंदिवस वाढत आहे. यातीलच एक महत्त्वाचे पाऊल म्हणजे ऑनलाइन भू नकाशा सुविधा. पूर्वी शेतकऱ्यांना आपल्या जमिनीचा नकाशा पाहण्यासाठी तलाठी कार्यालय किंवा महसूल विभागाच्या फेऱ्या मारून वेळ आणि पैसा खर्च करावा लागत असे. मात्र आता महाराष्ट्र सरकारने उपलब्ध करून दिलेल्या ऑनलाइन भू नकाशा सेवेमुळे कोणताही शेतकरी घरबसल्या आपल्या जमिनीची संपूर्ण माहिती पाहू शकतो.
डिजिटल भू नकाशाचे महत्त्व आणि फायदे
डिजिटल भू नकाशा ही सेवा शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरत आहे. याद्वारे शेतकरी आपल्या जमिनीची सीमा, क्षेत्रफळ, आजूबाजूच्या शेतजमिनी, रस्ते, पाणी स्रोत यांची माहिती सहज मिळवू शकतात. शिवाय, जमीन वादांमध्ये देखील हा नकाशा महत्त्वाचा पुरावा म्हणून वापरला जाऊ शकतो. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे ही सेवा पूर्णपणे विनामूल्य आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांवर कोणताही आर्थिक बोजा पडत नाही.
ऑनलाइन भू नकाशा पाहण्याची सोपी प्रक्रिया
महाभूनकाशा या सरकारी वेबसाइटवर जाण्यासाठी आपल्याला इंटरनेट कनेक्शन असलेला स्मार्टफोन किंवा संगणक लागतो. वेबसाइटवर गेल्यानंतर पुढील सोप्या पायऱ्यांद्वारे आपण भू नकाशा पाहू शकतो:
प्रथम, राज्य निवडताना महाराष्ट्र हा पर्याय आपोआप निवडला जातो. त्यानंतर ग्रामीण भागासाठी Rural Category निवडावी लागते. जिल्हा आणि तालुका निवडल्यानंतर आपल्या गावाचे नाव निवडावे लागते. गट क्रमांक टाकल्यानंतर Search बटनावर क्लिक केल्यास संबंधित जमिनीचा नकाशा दिसतो.
नकाशामध्ये विविध स्तरांवरील माहिती
नकाशामध्ये All Layer पर्यायाद्वारे जमिनीची सर्व प्रकारची माहिती एकाच ठिकाणी पाहता येते. यामध्ये जमिनीचे क्षेत्रफळ, सीमा, शेजारील प्लॉट्स, रस्ते, पाणी स्रोत, झाडे यांची माहिती समाविष्ट असते. Single Plot किंवा All Plots of Same Owner या पर्यायांद्वारे एकाच मालकाच्या सर्व जमिनींची माहिती एकत्रितपणे पाहता येते.
डिजिटल दस्तऐवज जतन करण्याची सुविधा
नकाशाची PDF प्रत डाउनलोड करून ठेवण्याची सुविधा देखील उपलब्ध आहे. यामुळे भविष्यात गरज पडल्यास ही माहिती सहज वापरता येते. प्रिंट काढण्याची सुविधा देखील उपलब्ध असल्याने कागदी स्वरूपात देखील नकाशा जतन करता येतो.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे फायदे
या सेवेमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे होत आहेत: वेळेची आणि पैशांची बचत होते कारण कार्यालयात जाण्याची गरज नाही. कधीही आणि कुठूनही जमिनीची माहिती पाहता येते. जमीन खरेदी-विक्रीच्या व्यवहारांमध्ये नकाशाची माहिती तपासता येते. जमीन वादांमध्ये विश्वसनीय पुरावा म्हणून वापरता येतो. भविष्यातील नियोजनासाठी जमिनीची सविस्तर माहिती उपलब्ध होते.
काही महत्त्वाच्या सूचना
भू नकाशा पाहताना काही गोष्टींची काळजी घ्यावी: इंटरनेट कनेक्शन चांगले असावे. योग्य गट क्रमांक टाकल्याची खात्री करावी. नकाशातील माहिती काळजीपूर्वक तपासावी. गरज असल्यास PDF स्वरूपात जतन करून ठेवावी. कोणत्याही तांत्रिक अडचणी आल्यास संबंधित कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
डिजिटल भू नकाशा सेवा ही केवळ सुरुवात आहे. भविष्यात या सेवेत अधिक सुधारणा होण्याची शक्यता आहे. उदाहरणार्थ, जमिनीचे थ्री-डी व्ह्यू, मृद परीक्षण अहवाल, पीक नियोजन सल्ला अशा सेवा समाविष्ट होऊ शकतात.
ऑनलाइन भू नकाशा ही सेवा शेतकऱ्यांसाठी एक वरदान ठरली आहे. सरकारच्या या उपक्रमामुळे शेतकऱ्यांचा वेळ आणि पैसा वाचत आहे. शिवाय, जमिनीची माहिती पारदर्शक पद्धतीने उपलब्ध होत असल्याने भ्रष्टाचार आणि गैरव्यवहारांना आळा बसत आहे.
वरील माहिती आम्हाला सोशल मीडियावरती मिळालेली आहे, त्यामुळे आमचा उद्देश एवढाच आहे कि माहिती तुमच्या पर्यंत पोहचवणे, खोटी बातमी देण्याचा आमचा हेतू नाही. तरीही आपण बातमीची शहानिशा करावी. धन्यवाद..!!