get free sewing machines भारत सरकारने महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी एक महत्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे, ज्याला “विश्वकर्मा योजना” असे संबोधले जाते. या योजनेअंतर्गत महिलांना मोफत शिलाई मशीन आणि प्रशिक्षण दिले जात आहे. ही योजना विशेषतः घरातील महिलांसाठी एक वरदान ठरत आहे, कारण यामुळे त्यांना घरबसल्या स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी मिळत आहे.
या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट महिलांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी बनवणे हे आहे. शिलाई मशीन हे एक असे साधन आहे, ज्याच्या माध्यमातून महिला घरबसल्या उत्पन्न मिळवू शकतात. या योजनेमुळे महिलांना रोजगाराची संधी मिळत असून, त्या आपल्या कुटुंबाच्या उत्पन्नात भर घालू शकतात. विशेष म्हणजे, या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील महिलांनाही स्वयंरोजगाराची संधी मिळत आहे.
योजनेची वैशिष्ट्ये
आर्थिक सहाय्य
विश्वकर्मा योजनेअंतर्गत प्रत्येक लाभार्थ्याला शिलाई मशीन खरेदीसाठी १५,००० रुपयांचे अनुदान दिले जाते. हे अनुदान थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा केले जाते. या आर्थिक मदतीमुळे महिलांना उच्च दर्जाची शिलाई मशीन खरेदी करणे शक्य होते.
प्रशिक्षण कार्यक्रम
योजनेचा एक महत्वाचा भाग म्हणजे ५ दिवसांचे विशेष प्रशिक्षण. या प्रशिक्षणात:
- शिलाई मशीन वापरण्याचे तंत्र
- विविध प्रकारचे शिवणकाम
- कापड कापण्याच्या पद्धती
- डिझाईन तयार करणे यासारख्या महत्वपूर्ण कौशल्यांचे प्रशिक्षण दिले जाते.
दैनिक भत्ता
प्रशिक्षणाच्या काळात प्रत्येक लाभार्थ्याला दररोज ५०० रुपये भत्ता दिला जातो. यामुळे प्रशिक्षणासाठी येणाऱ्या महिलांचा प्रवासखर्च आणि इतर खर्च भागवला जातो.
प्रमाणपत्र
प्रशिक्षण यशस्वीरीत्या पूर्ण केल्यानंतर सहभागींना अधिकृत प्रमाणपत्र दिले जाते. हे प्रमाणपत्र त्यांना भविष्यात व्यावसायिक संधी मिळवण्यास मदत करते.
पात्रता निकष आणि अर्ज प्रक्रिया
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्वपूर्ण निकष आहेत:
- महिला किंवा पुरुष शिंपी वर्गातील असावे
- भारतीय नागरिक असावे
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ठराविक मर्यादेत असावे
अर्ज प्रक्रिया ऑनलाइन पद्धतीने करता येते. यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- बँक खात्याचे तपशील
- रहिवासी दाखला
- उत्पन्नाचा दाखला
योजनेचे सामाजिक महत्व
ही योजना केवळ आर्थिक सक्षमीकरणापुरती मर्यादित नाही. यातून अनेक सामाजिक फायदे होत आहेत:
- महिलांमध्ये आत्मविश्वास वाढतो
- कौटुंबिक निर्णय प्रक्रियेत त्यांचा सहभाग वाढतो
- समाजात त्यांचा दर्जा सुधारतो
- लघुउद्योग क्षेत्राला चालना मिळते
- ग्रामीण अर्थव्यवस्था मजबूत होते
या योजनेमुळे लाभार्थ्यांना अनेक व्यावसायिक संधी उपलब्ध होतात:
- स्वतःचे टेलरिंग युनिट सुरू करणे
- बुटीक सुरू करणे
- प्रशिक्षण केंद्र सुरू करणे
- ऑनलाइन व्यवसाय सुरू करणे
विश्वकर्मा योजनेअंतर्गत चालवली जाणारी मोफत शिलाई मशीन योजना ही महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने टाकलेले एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेमुळे अनेक महिलांना स्वावलंबी होण्याची संधी मिळत आहे. त्यांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याबरोबरच त्यांचा सामाजिक दर्जाही उंचावत आहे. अशा योजनांमुळे भारतातील महिला सक्षमीकरणाची चळवळ अधिक बळकट होत आहे.
