Heavy rain IMD दिवाळीनंतरच्या या काळात राज्याच्या हवामानात मोठे बदल होताना दिसत आहेत. सकाळच्या वेळी हवेत गारवा जाणवत असला, तरी दुपारच्या वेळी कडक उन्हाचा तडाखा बसत आहे. या विचित्र हवामान स्थितीमुळे नागरिकांसह शेतकरी वर्गाला मोठा त्रास सहन करावा लागत आहे. विशेषतः हिवाळ्याच्या सुरुवातीच्या काळात येणारा हा पाऊस अनेक प्रश्न उपस्थित करत आहे.
धोक्याच्या घंटा: १५ जिल्ह्यांना सावधानतेचा इशारा
हवामान विभागाने खालील जिल्ह्यांसाठी विशेष सूचना जारी केल्या आहेत:
- कोकण विभाग: पालघर, ठाणे, रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग
- मध्य महाराष्ट्र: धुळे, नाशिक, अहमदनगर, पुणे, सातारा, कोल्हापूर
- विदर्भ: बुलढाणा, गडचिरोली, वाशिम, चंद्रपूर
या सर्व जिल्ह्यांमध्ये विजांच्या कडकडाटासह मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. विशेषतः दक्षिण महाराष्ट्र आणि कोकण विभागात पावसाचा जोर अधिक असण्याची शक्यता आहे.
हवामान बदलाची कारणमीमांसा
सध्या आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडू क्षेत्रावर कमी दाबाचा पट्टा निर्माण झाला आहे. याचा थेट परिणाम म्हणून दक्षिण किनारपट्टी भागात पावसाची स्थिती निर्माण होत आहे. राज्यात ताशी ३० ते ४० किलोमीटर वेगाने वारे वाहण्याची शक्यता असून, यासोबतच पावसाची शक्यताही वर्तवण्यात आली आहे.
शेतकऱ्यांसमोरील आव्हाने
या अचानक येणाऱ्या पावसामुळे शेतकऱ्यांसमोर अनेक आव्हाने उभी राहिली आहेत:
१. रब्बी हंगामातील पिकांचे नियोजन २. काढणीस तयार असलेल्या पिकांचे संरक्षण ३. फळबागांचे होणारे नुकसान ४. शेतीतील कामांमध्ये येणारे अडथळे
पुढील तीन दिवसांचा अंदाज
हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार:
- पुढील तीन दिवस पावसाची स्थिती कायम राहण्याची शक्यता
- किमान तापमानात घट होण्याची प्रक्रिया सुरू
- सकाळी धुके आणि गारवा
- दुपारी कडक उन्हाची शक्यता
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
१. पिकांचे योग्य नियोजन करणे २. काढणीस तयार असलेल्या पिकांची त्वरित काढणी करणे ३. फळबागांसाठी संरक्षक उपाययोजना करणे ४. शेतातील पाण्याचा निचरा योग्य प्रकारे होईल याची काळजी घेणे ५. हवामान अंदाजानुसार पुढील कामांचे नियोजन करणे
दीर्घकालीन परिणाम
या अवेळी येणाऱ्या पावसाचे दीर्घकालीन परिणाम पाहता:
- पिकांच्या वाढीवर विपरीत परिणाम
- रोगराईचा वाढता प्रादुर्भाव
- मातीची धूप होण्याची शक्यता
- फळांच्या गुणवत्तेवर परिणाम
शेतकऱ्यांनी खालील उपाययोजना करणे गरजेचे आहे:
- पिकांसाठी संरक्षक कवच तयार करणे
- रोगप्रतिबंधक औषधांची फवारणी
- जमिनीची धूप रोखण्यासाठी उपाययोजना
- पाण्याच्या निचऱ्याची व्यवस्था
हवामान बदलाच्या या काळात शेतकऱ्यांनी सतर्क राहणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. भारतीय हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करून, आपल्या पिकांचे योग्य नियोजन करणे गरजेचे आहे. या काळात शेतकऱ्यांनी एकमेकांशी संपर्कात राहून, माहितीची देवाणघेवाण करणे आणि कृषी विभागाच्या सल्ल्यानुसार योग्य ती पावले उचलणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.