Husband and wife सध्याच्या अस्थिर आर्थिक वातावरणात सुरक्षित गुंतवणूक करणे हे प्रत्येक व्यक्तीसाठी महत्त्वाचे बनले आहे. भारतीय पोस्ट ऑफिस या संदर्भात एक विश्वसनीय आणि सुरक्षित गुंतवणुकीचा पर्याय म्हणून पुढे येत आहे. विशेषतः पोस्ट ऑफिस मंथली इन्कम स्कीम (POMIS) ही योजना गुंतवणूकदारांसाठी आकर्षक पर्याय ठरत आहे.
योजनेची वैशिष्ट्ये आणि फायदे
पोस्ट ऑफिस मंथली इन्कम स्कीम ही सामान्य नागरिकांसाठी विशेष महत्त्वाची योजना आहे. या योजनेमध्ये गुंतवणूक करणाऱ्यांना दर महिन्याला नियमित उत्पन्न मिळते. 1 एप्रिल 2023 पासून केंद्र सरकारने या योजनेच्या व्याजदरात लक्षणीय वाढ केली असून, गुंतवणुकीची मर्यादाही वाढवली आहे. ही योजना वैयक्तिक किंवा संयुक्त खाते स्वरूपात उघडता येते.
गुंतवणूक मर्यादा आणि खाते प्रकार
योजनेअंतर्गत वैयक्तिक खात्यामध्ये गुंतवणूकदार नऊ लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकतात. संयुक्त खात्यांसाठी ही मर्यादा पंधरा लाख रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आली आहे. संयुक्त खात्यामध्ये दोन किंवा तीन व्यक्ती सहभागी होऊ शकतात. विशेष म्हणजे एक खाते संयुक्त खात्यात रूपांतरित करण्याची सुविधाही उपलब्ध आहे.
पैसे काढण्याचे नियम आणि शुल्क
गुंतवणुकीच्या तारखेपासून एक वर्ष पूर्ण झाल्यानंतरच खात्यातून पैसे काढता येतात. मात्र एक ते तीन वर्षांच्या कालावधीत पैसे काढल्यास दोन टक्के शुल्क आकारले जाते. या शुल्काची कपात करून उर्वरित रक्कम गुंतवणूकदाराला परत केली जाते. तीन वर्षांनंतर पण मुदतपूर्तीपूर्वी खाते बंद केल्यास एक टक्का शुल्क आकारले जाते.
योजनेचा कालावधी आणि मुदतवाढ
या योजनेचा मूळ कालावधी संपल्यानंतर गुंतवणूकदारांना दोन पर्याय उपलब्ध आहेत. ते एकतर आपली संपूर्ण गुंतवणूक परत घेऊ शकतात किंवा योजनेचा कालावधी आणखी पाच वर्षांपर्यंत वाढवू शकतात. कालावधी वाढवल्यास त्यांना निયमित मासिक उत्पन्न मिळत राहते.
गुंतवणुकीचे फायदे आणि सुरक्षितता
पोस्ट ऑफिस मंथली इन्कम स्कीम अनेक दृष्टीने फायदेशीर आहे:
- सरकारी हमी: केंद्र सरकारची हमी असल्याने गुंतवणूक पूर्णपणे सुरक्षित आहे.
- नियमित उत्पन्न: दर महिन्याला नियमित उत्पन्न मिळत असल्याने आर्थिक नियोजन करणे सोपे जाते.
- लवचिक पर्याय: वैयक्तिक किंवा संयुक्त खाते उघडण्याचा पर्याय उपलब्ध आहे.
- उच्च व्याजदर: इतर सुरक्षित गुंतवणूक पर्यायांच्या तुलनेत अधिक व्याजदर.
- सहज उपलब्धता: देशभरातील पोस्ट ऑफिस शाखांमधून ही सेवा उपलब्ध आहे.
पोस्ट ऑफिस मंथली इन्कम स्कीम ही विशेषतः मध्यमवर्गीय आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक आदर्श गुंतवणूक योजना आहे. सरकारी हमी, नियमित उत्पन्न आणि सुलभ व्यवस्थापन या तिच्या प्रमुख वैशिष्ट्यांमुळे ती सुरक्षित गुंतवणुकीचा विश्वसनीय पर्याय ठरते. वाढीव व्याजदर आणि गुंतवणूक मर्यादा यांमुळे ही योजना आणखीनच आकर्षक बनली आहे. योजनेची सविस्तर माहिती घेऊन आणि स्वतःच्या आर्थिक गरजांचा विचार करून गुंतवणूक करणे योग्य ठरेल.