mazi ladki bahin yojana जुलै २०२४ मध्ये महाराष्ट्राचे अर्थमंत्री तथा उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी विधानसभेच्या पावसाळी अधिवेशनात ही महत्त्वाकांक्षी योजना सादर केली. योजनेचे वैशिष्ट्य म्हणजे पात्र महिलांना दर महिन्याला १,५०० रुपये देण्याची तरतूद होती. सरकारने या योजनेची अंमलबजावणी तात्काळ सुरू केली, जी महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरली.
योजनेचा आर्थिक लाभ:
निवडणुकीपर्यंत या योजनेअंतर्गत पाच हप्ते म्हणजेच एकूण ७,५०० रुपये पात्र महिलांच्या बँक खात्यात जमा करण्यात आले. हा आर्थिक लाभ अनेक कुटुंबांसाठी आधारवड ठरला. विशेषतः ग्रामीण भागातील आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील महिलांसाठी ही रक्कम महत्त्वपूर्ण ठरली.
निवडणुकीच्या प्रचारादरम्यान महायुतीने एक महत्त्वपूर्ण वचन दिले – सत्तेत आल्यास या योजनेअंतर्गत मिळणारी रक्कम वाढवून दरमहा २,१०० रुपये करण्यात येईल. याउलट, महाविकास आघाडीने महिलांना दरमहा ३,००० रुपये देण्याचे आश्वासन दिले. मात्र, मतदारांनी त्या पक्षाला विश्वास दाखवला ज्यांनी योजना आणली आणि प्रत्यक्षात अंमलबजावणी केली.
निवडणुकीचा निकाल आणि महिलांचा विश्वास:
निवडणुकीत महायुतीला २८८ पैकी २३५ जागांवर विजय मिळाला, जो एक ऐतिहासिक विजय म्हणता येईल. या विजयामागे अनेक कारणे असली तरी ‘माझी लाडकी बहीण योजना’ हे एक प्रमुख कारण मानले जात आहे. राज्यातील १८७ आमदारांना एक लाखाहून अधिक मते मिळाली, जे महायुतीच्या लोकप्रियतेचे द्योतक आहे.
नवीन सरकारच्या स्थापनेनंतर २१ एप्रिलपासून या योजनेची पुढील अंमलबजावणी होण्याची शक्यता आहे. अर्थसंकल्पीय अधिवेशनात याबाबत योग्य ती तरतूद करण्यात येणार आहे. महिलांना आता उत्सुकता आहे की पुढील हप्त्यात त्यांना १,५०० रुपये मिळतील की २,१०० रुपये.
‘माझी लाडकी बहीण योजना’ केवळ आर्थिक मदतीपुरती मर्यादित नाही. या योजनेने महिलांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याला चालना दिली आहे. अनेक महिलांना स्वतःचे बँक खाते उघडण्यास प्रोत्साहन मिळाले, ज्यामुळे त्यांचा बँकिंग व्यवहारांशी संबंध वाढला. याशिवाय, या योजनेमुळे महिलांना कुटुंबातील आर्थिक निर्णय प्रक्रियेत अधिक सहभागी होण्यास मदत झाली.
महायुती सरकारने दिलेल्या वचनानुसार योजनेअंतर्गत रक्कम वाढवून २,१०० रुपये करण्याची अपेक्षा आहे. या वाढीव रकमेमुळे महिलांना अधिक आर्थिक स्थैर्य मिळेल. तसेच, या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीमुळे इतर राज्यांनाही अशा प्रकारच्या योजना राबविण्यास प्रोत्साहन मिळू शकते.
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ ही महाराष्ट्रातील महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल ठरली आहे. या योजनेने केवळ महिलांना आर्थिक मदत केली नाही तर त्यांच्या सामाजिक स्थानात सुधारणा करण्यासही मदत केली. निवडणुकीच्या निकालावरून स्पष्ट होते की, महिलांनी या योजनेला आणि सरकारच्या कार्याला मान्यता दिली आहे. भविष्यात या योजनेच्या माध्यमातून अधिकाधिक महिलांना लाभ मिळावा आणि त्यांचे जीवनमान उंचावावे, अशी अपेक्षा आहे.