Soybean prices increase सध्याच्या काळात महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी सोयाबीन हे एक महत्त्वाचे पीक बनले आहे. गेल्या काही दिवसांत सोयाबीनच्या बाजारभावात लक्षणीय चढउतार पाहायला मिळत आहेत. विशेषतः ढगाळ वातावरणाच्या प्रभावामुळे सोयाबीनच्या दरात थोडी घसरण दिसून येत आहे. मात्र, खाद्यतेलाच्या किंमतीत झालेल्या वाढीमुळे येत्या काळात सोयाबीनच्या बाजारभावात सुधारणा होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.
राज्यातील विविध कृषी उत्पन्न बाजार समित्यांमधील (APMC) आकडेवारीवर नजर टाकल्यास एक विविधरंगी चित्र समोर येते. सर्वाधिक आवक अमरावती बाजार समितीत नोंदवली गेली, जिथे सुमारे 9,564 क्विंटल सोयाबीनची आवक झाली. येथे किमान दर ₹3,900 ते कमाल दर ₹4,136 दरम्यान राहिला, तर सरासरी भाव ₹4,018 प्रति क्विंटल नोंदवला गेला.
कारंजा बाजार समितीतही लक्षणीय आवक दिसून आली, जिथे 6,000 क्विंटल सोयाबीनची नोंद झाली. येथील किमान दर ₹3,800 तर कमाल दर ₹4,175 राहिला. सरासरी व्यवहार ₹4,040 प्रति क्विंटल या दराने झाले.
मेहकर बाजार समितीत मात्र सर्वाधिक दर नोंदवले गेले. येथे जास्तीत जास्त दर ₹4,845 पर्यंत पोहोचला, जो राज्यातील इतर बाजार समित्यांच्या तुलनेत सर्वाधिक आहे. येथे 1,840 क्विंटल आवक असताना किमान दर ₹3,500 राहिला, तर सरासरी व्यवहार ₹4,550 प्रति क्विंटल या उच्च पातळीवर झाले.
हिंगोली बाजार समितीतही चांगली आवक दिसून आली. 1,500 क्विंटल आवक नोंदवली गेली असून, येथे किमान दर ₹3,945 ते कमाल दर ₹4,450 दरम्यान राहिला. सरासरी भाव ₹4,197 प्रति क्विंटल नोंदवला गेला.
काही बाजार समित्यांमध्ये मात्र कमी आवक दिसून आली. उदाहरणार्थ, सिन्नर येथे केवळ 4 क्विंटल, छत्रपती संभाजीनगर येथे 15 क्विंटल, आणि राहता येथे 15 क्विंटल अशी कमी आवक नोंदवली गेली. मात्र या ठिकाणी दरांमध्ये मोठी तफावत दिसून आली नाही.
सध्याच्या बाजारपेठेत एक महत्त्वाचा निरीक्षण म्हणजे बऱ्याच ठिकाणी सोयाबीनला हमी भावापेक्षा कमी दर मिळत आहेत. उदाहरणार्थ, पाचोरा येथे किमान दर ₹2,900 पर्यंत खाली आला, जो राज्यातील सर्वात कमी दर म्हणून नोंदवला गेला.
सोलापूर, नागपूर, माजलगाव यासारख्या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये मात्र स्थिर दर कायम आहेत. सोलापूर येथे सरासरी भाव ₹4,105, नागपूर येथे ₹4,013, तर माजलगाव येथे ₹4,100 प्रति क्विंटल असा राहिला.
सध्याच्या परिस्थितीचे विश्लेषण करताना असे दिसते की:
- बहुतांश बाजार समित्यांमध्ये सरासरी दर ₹4,000 ते ₹4,200 प्रति क्विंटल या दरम्यान स्थिरावला आहे.
- काही ठिकाणी अत्यंत कमी आवक असूनही दर स्थिर राहिले आहेत, जे बाजारातील मागणीची स्थिरता दर्शवते.
- प्रमुख बाजारपेठांमधील दरांमध्ये फारसा फरक दिसत नाही, जे बाजाराची एकंदर स्थिरता दर्शवते.
पुढील काळात खाद्यतेलाच्या किंमतीत होणारी वाढ सोयाबीनच्या बाजारभावावर सकारात्मक परिणाम करू शकते. मात्र हवामान आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील उतार-चढाव यांचा प्रभाव लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. शेतकऱ्यांनी विक्रीसाठी योग्य वेळेची निवड करताना या सर्व घटकांचा विचार करणे गरजेचे आहे.
एकंदरीत, सध्याची बाजारपेठ स्थिर असली तरी, काही ठिकाणी दरात मोठी तफावत दिसत आहे. शेतकऱ्यांनी आपल्या जवळच्या विविध बाजार समित्यांमधील दरांची तुलना करून विक्रीचा निर्णय घेणे फायदेशीर ठरेल.
