under the Ladki Bhaeen महाराष्ट्र शासनाने राबवलेल्या लाडकी बहिण योजनेमध्ये अलीकडेच काही महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. या योजनेच्या अंमलबजावणीदरम्यान समोर आलेल्या गैरव्यवहारांमुळे शासनाने कडक पावले उचलली असून, योजनेच्या पात्रता निकषांमध्ये लक्षणीय बदल केले आहेत. या लेखात आपण या सर्व बदलांचा सविस्तर आढावा घेणार आहोत.
गैरव्यवहारांची पार्श्वभूमी
गेल्या काही महिन्यांमध्ये लाडकी बहिण योजनेच्या अंमलबजावणीत अनेक गंभीर त्रुटी आणि गैरव्यवहार उघडकीस आले. अनेक महिलांनी बनावट कागदपत्रे सादर करून किंवा एकाच व्यक्तीने दोन वेगवेगळ्या नावांनी अर्ज करून योजनेचा गैरफायदा घेतल्याचे निदर्शनास आले. या पार्श्वभूमीवर शासनाने सर्व लाभार्थ्यांच्या कागदपत्रांची पुन्हा एकदा सखोल छाननी करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
नवीन नियम आणि निकष
१. डुप्लिकेट कागदपत्रांवर कारवाई: शासनाने आता कागदपत्रांची कडक तपासणी सुरू केली आहे. ज्या महिलांनी बनावट किंवा डुप्लिकेट कागदपत्रे सादर केली आहेत, त्यांचे अर्ज तात्काळ रद्द करण्यात येणार आहेत. यामध्ये विशेषतः जन्म दाखला, रहिवासी दाखला, आधार कार्ड यांसारख्या महत्त्वपूर्ण दस्तऐवजांची बारकाईने तपासणी केली जात आहे.
२. दुहेरी नोंदणी प्रतिबंध: एकाच महिलेने दोन वेगवेगळ्या नावांनी किंवा थोड्या फरकासह दोनदा अर्ज केल्याचे आढळून आले आहे. अशा सर्व प्रकरणांमध्ये दोन्ही अर्ज रद्द करण्यात येणार असून, संबंधित व्यक्तींवर कायदेशीर कारवाई केली जाण्याची शक्यता आहे.
३. इतर योजनांशी संबंधित निकष: पीएम किसान आणि नमो शेतकरी योजनांच्या लाभार्थींना लाडकी बहिण योजनेचा लाभ घेता येईल. मात्र, निराधार योजनेच्या लाभार्थी असलेल्या महिला या योजनेसाठी अपात्र ठरतील. हा नियम योजनेच्या मूळ उद्दिष्टांशी सुसंगत असून, दुबार लाभ टाळण्यासाठी घेण्यात आला आहे.
४. बँक खात्यांबाबत नवे निर्बंध: संयुक्त (Joint) बँक खाते असलेल्या महिलांना योजनेचा लाभ मिळणार नाही. प्रत्येक लाभार्थी महिलेला स्वतःच्या नावावर स्वतंत्र बँक खाते उघडणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. यामुळे आर्थिक व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता येईल आणि योजनेचा लाभ थेट पात्र लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचेल.
योजनेची अंमलबजावणी आणि पुढील मार्ग
यह भी पढ़े:
16 जिल्ह्यातील महिलांना आजपासून मिळणार 2,100 रुपये! पहा महिलांच्या याद्या Women lists of women
शासनाने या नव्या नियमांची कडक अंमलबजावणी सुरू केली आहे. सध्या असलेल्या सर्व लाभार्थ्यांच्या कागदपत्रांची पुन्हा छाननी केली जात आहे. जे लाभार्थी नव्या निकषांनुसार अपात्र ठरतील, त्यांचे पुढील हप्ते थांबवले जातील. मात्र, ज्या पात्र लाभार्थींनी योग्य कागदपत्रे सादर केली आहेत, त्यांना योजनेचा लाभ नियमितपणे मिळत राहील.
या नव्या नियमांमुळे योजनेच्या अंमलबजावणीत अधिक पारदर्शकता येईल असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे. गैरव्यवहार रोखण्यासाठी डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा वापर वाढवला जाणार असून, ऑनलाइन अर्ज प्रक्रियेत सुधारणा केल्या जात आहेत. यामुळे खऱ्या लाभार्थींपर्यंत योजनेचा लाभ पोहोचण्यास मदत होईल.
लाडकी बहिण योजना ही महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. नव्याने केलेले बदल हे योजनेच्या प्रभावी अंमलबजावणीसाठी आवश्यक होते. या नियमांमुळे गैरव्यवहार रोखले जातील आणि खऱ्या गरजू महिलांपर्यंत योजनेचा लाभ पोहोचेल. सर्व पात्र लाभार्थींनी आपली कागदपत्रे अद्ययावत ठेवावीत आणि नवीन निकषांनुसार आवश्यक ती पूर्तता करावी, जेणेकरून त्यांना योजनेचा निरंतर लाभ मिळू शकेल.
महत्त्वाची सूचना: ज्या महिलांकडे संयुक्त बँक खाते आहे, त्यांनी लवकरात लवकर स्वतःच्या नावावर स्वतंत्र बँक खाते उघडावे. तसेच, सर्व लाभार्थींनी आपली मूळ कागदपत्रे जपून ठेवावीत आणि त्यांच्या सत्यप्रती तपासणीसाठी सादर कराव्यात.