IMD’s big forecast महाराष्ट्राच्या हवामानात यंदा विलक्षण बदल पाहायला मिळत आहेत. सध्याच्या काळात राज्यात अनपेक्षित पावसाचा तडाखा जाणवत असून, याचा सर्वाधिक फटका शेतकरी बांधवांना बसला आहे. नैसर्गिक चक्रात झालेल्या या बदलांमुळे शेतीची अवस्था बिकट झाली असून, नद्या-नाले दुथडी भरून वाहत आहेत. या परिस्थितीचा सखोल आढावा घेऊया.
अभूतपूर्व पावसाची नोंद
यंदाच्या वर्षी महाराष्ट्रात झालेल्या मुसळधार पावसाने सर्व विक्रम मोडले आहेत. पावसाळ्याच्या सुरुवातीपासूनच राज्यातील विविध भागांत जोरदार पाऊस कोसळला. या पावसामुळे नद्या-नाले दुथडी भरून वाहू लागले, जे आजतागायत कायम आहेत. विशेष म्हणजे दिवाळी उलटून गेल्यानंतरही नद्यांमधील पाण्याची पातळी कमी झालेली नाही. लहान-मोठे ओहोळ अजूनही खळखळत वाहत आहेत, जे या काळात अभूतपूर्व आहे.
शेतकऱ्यांचे होरपळलेले जीवन
या अतिवृष्टीचा सर्वांत मोठा फटका शेतकरी बांधवांना बसला आहे. पावसाने यंदा इतका जोर धरला की शेतकऱ्यांच्या शेतातील पिके वाया गेली. अनेक शेतकऱ्यांचे संपूर्ण पीक पाण्याखाली गेले, तर काहींच्या शेतातील पिके खराब झाली. या नुकसानीमुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक गणित कोलमडले आहे. पावसाने यावर्षी एवढं मनावर घेतलं की आवश्यकतेपेक्षा जास्त प्रमाणात बरसला, ज्यामुळे शेती पिकांची मोठ्या प्रमाणात हानी झाली.
हवामान विभागाचा नवा इशारा
आता पुन्हा एकदा हवामान विभागाने महत्त्वपूर्ण इशारा दिला आहे. महाराष्ट्रात पुन्हा एकदा विजांच्या कडकडाटासह पाऊस कोसळण्याची शक्यता वर्तवली आहे. थंडीच्या मौसमात पावसाचा हा तडाखा पाहायला मिळणार आहे. हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडूच्या किनारपट्टीवर कमी दाबाचे क्षेत्र तयार झाले आहे, ज्याचा परिणाम महाराष्ट्रावर होणार आहे.
किनारपट्टीवरील परिस्थिती
समुद्रकिनाऱ्यावर मोठ्या प्रमाणात कमी दाबाचे पट्टे तयार होत असल्याने पावसाची शक्यता वाढली आहे. विशेषतः आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडूच्या किनारपट्टीवर मुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. समुद्रावरून येणाऱ्या बाष्पामुळे दक्षिण कोकण आणि दक्षिण मध्य महाराष्ट्रात ढगाळ वातावरण निर्माण होणार आहे.
प्रभावित जिल्हे
हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, पुढील काही जिल्ह्यांमध्ये विशेष परिस्थिती निर्माण होण्याची शक्यता आहे:
यह भी पढ़े:
प्रचंड वेगाने राज्यात चक्रीवादळाचे आगमन! हवामान विभागाचा मोठा अंदाज Meteorological Department
- सिंधुदुर्ग
- रत्नागिरी
- कोल्हापूर
- सांगली
- सातारा
- पुणे
या सर्व जिल्ह्यांमध्ये मेघगर्जना आणि विजांच्या कडकडाटासह हलका ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पडण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
बदलत्या हवामानाचे वास्तव
हवामानातील हे बदल अनपेक्षित असले तरी त्यांचा प्रभाव दूरगामी आहे. वातावरणातील बदल कधी होतील याचा नेम नाही, परंतु त्यांचे परिणाम मात्र दीर्घकाळ जाणवतात. कमी दाबाच्या पट्ट्यांमुळे होणारा पाऊस हा नैसर्गिक चक्राचा एक भाग असला तरी त्याचे प्रमाण वाढल्याने चिंता वाढली आहे.
शेतकऱ्यांसाठी उपाययोजना
या परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वपूर्ण उपाययोजना करणे गरजेचे आहे:
- पिकांचे योग्य नियोजन
- पाण्याचा निचरा होण्यासाठी शेतात योग्य व्यवस्था
- हवामान अंदाजानुसार पीक पद्धतीत बदल
- विमा संरक्षण घेणे
- पर्यायी पीक पद्धतीचा विचार
महाराष्ट्रातील सध्याची हवामान परिस्थिती ही चिंताजनक असली तरी तिला सामोरे जाण्यासाठी योग्य नियोजन आणि तयारी आवश्यक आहे. शेतकरी बांधवांना या परिस्थितीतून मार्ग काढण्यासाठी शासकीय पातळीवर विशेष मदतीची गरज आहे. तसेच, नागरिकांनीही हवामान बदलाची गंभीर दखल घेऊन त्यानुसार तयारी करणे महत्त्वाचे आहे.